W Polsce gdy mamy do czynienia ze zmianą adresu (np. w wyniku przeprowadzki, zmiany nazwy ulicy na której mieszkamy), czyli zmianą miejsca w którym przebywamy z zamiarem stałego pobytu, najczęściej mamy na myśli zmianę miejsca zamieszkania. Jednakże czasami zmiana miejsca zamieszkania może (ale nie musi) wiązać się również ze zmianą miejsca zameldowania.
Miejsce zamieszkania oraz/lub miejsce zameldowania są ważnymi i niezbędnymi danymi dla szeregu instytucji. Dlatego w przypadku każdorazowej zmiany któregoś z tych miejsc należy powiadomić o tym odpowiednie organy w możliwie jak najkrótszym czasie. W celu uniknięcia niedogodności oraz wszelkich możliwych problemów, które mogły by wynikać z nieaktualnych danych osobowych. Ponadto należy również wyrobić nowe dokumenty jeśli wymagają one podania miejsca zamieszkania/miejsca zameldowania.
Zmiana w dokumentach
Zmiana adresu zamieszkania wiąże się z wymianą niektórych dokumentów takich jak np.: prawo jazdy, dowód rejestracyjny pojazdu, legitymacja szkolna/studencka.
Ważne! W przypadku zmiany adresu nie trzeba wymieniać dowodu osobistego oraz paszportu, gdyż nie ma w nich podanego miejsca zameldowania.
- Prawo jazdy
Prawo jazdy można wymienić w urzędzie miasta na prawach powiatu bądź w starostwie powiatowym.
W tym celu potrzebne są następujące dokumenty:
-wniosek o wydanie prawa jazdy. Należy w nim zaznaczyć, w jaki sposób chcemy odebrać gotowy dokument – w urzędzie czy pocztą,
-aktualne zdjęcie do prawa jazdy,
-potwierdzenie dokonanych opłaty za prawo jazdy - za wymianę prawa jazdy należy zapłacić należność w wysokości ok. 100 zł . Metodę płatności należy uzgodnić z organem wydającym prawo jazdy,
-dowód osobisty albo paszport,
-paszport albo kartę pobytu – w przypadku cudzoziemca,
-prawo jazdy,
-aktualne orzeczenie lekarskie.
- Dowód rejestracyjny pojazdu
Wymianę dowodu rejestracyjnego można załatwić w tym samym urzędzie, w którym dokonuje się rejestracji pojazdu. Jest to urząd, który zajmuje się sprawami komunikacyjnymi, w przypadku gminy Bodzentyn jest to Wydział Komunikacji i Transportu w Starostwie Powiatowym w Kielcach oraz filia Wydziału Komunikacji w Urzędzie Miasta i Gminy w Bodzentynie (obecnie nieczynna z powodu pandemii koronawirusa).
Do wymiany dowodu rejestracyjnego potrzebne będą:
- wniosek o wymianę dowodu rejestracyjnego;
- aktualny dowód rejestracyjny;
- dokument tożsamości (w przypadku osoby fizycznej);
- aktualny odpis z KRS oraz zaświadczenie o nadaniu nr REGON (dotyczy innych podmiotów);
- karta pojazdu, jeżeli była wydana (dla pojazdów zarejestrowanych po 1 lipca 1999 roku);
- tablice rejestracyjne (w celu wymiany znaków legalizacyjnych);
- pełnomocnictwo (jeśli sprawa nie jest załatwiana osobiście);
- dowód uiszczenia opłaty skarbowej;
- niektóre urzędy wymagają również dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego OC (lub dowód opłacenia składki za to ubezpieczenie).
W razie wątpliwości związanej z kompletem potrzebnej dokumentacji oraz wysokością opłat jakie należy uiścić w celu wymiany dowodu rejestracyjnego należy skontaktować się w tej sprawie z organem rejestrującym.
- Legitymacja studencka
Zasady wymiany legitymacji wraz z ponoszonymi kosztami regulowane są odrębnymi przepisami danej uczelni wyższej.
- Legitymacja szkolna
Wymiana, czyli wystawienie duplikatu legitymacji ze względu na zmianę danych adresowych ucznia nie podlega opłatom, chyba, że statut danej placówki oświatowej stanowi inaczej.
Kogo należy powiadomić?
Wszystkich obywateli zmieniających swój adres zamieszkania obowiązuje powiadomienie o tym następujących instytucji oraz podmiotów takich jak: ubezpieczyciel (jeśli mamy umowę ubezpieczeniową); pracodawca; ZUS; bank; operator telefoniczny / telewizyjny; dostawca internetu; przedszkole lub szkoła dziecka; dostawca mediów: wody, prądu, gazu; przychodnia lub usługodawca świadczący prywatną opiekę medyczną; urząd miasta/gminy (ważne! w przypadku zmiany miejsca zamieszkania spowodowanego zmianą nazwy ulicy przez samorząd, nie ma potrzeby powiadamiać o tym urzędu, gdyż zmiana jest nanoszona automatycznie w referacie ewidencji ludności) . Wiele z tych instytucji posiada wewnętrzną indywidualna regulację o sposobie zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania. Pozostałe podlegają ścisłym regulacjom prawnym.
- Pracodawca
Pracownik o zmianie adresu zamieszkania powinien powiadomić swojego pracodawcę jak najszybciej. Jest to szczególnie ważne z uwagi na opłacane przez pracodawcę ubezpieczenie, gdyż ma on obowiązek zgłoszenia zmiany danych pracownika w terminie 7 dni od daty zaistnienia tej zmiany. Niepoinformowanie ZUS czy oddziału NFZ może bowiem przyczynić się do powstania niepotrzebnych komplikacji w razie korzystania przez danego pracownika ze świadczeń bezpłatnej służby zdrowia. Zmiana adresu zamieszkania czy właściwości urzędu skarbowego jest również istotna dla pracodawcy (również dla byłego pracodawcy oraz zleceniodawcy, których także należy powiadomić) przy rozliczeniu rocznym PIT-11.
Forma przekazania informacji pracodawcy o zmianie danych osobowych pracownika jest regulowana wewnętrznie przez dany zakład pracy.
- Urząd Skarbowy
O zmianie adresu powinno powiadamiać się urząd skarbowy tylko w tym przypadku gdy nowy adres zamieszkania jest inny niż adres zameldowania. Jednakże w przypadku gdy nowy adres zamieszkania pokrywa się z dotychczasowym adresem zameldowania, nie ma potrzeby powiadamiać o tym us.
O zmianach można powiadomić urząd w formie papierowej bądź elektronicznej, za pomocą:
- formularza ZAP-3 (zgłoszenie aktualizacyjne osoby fizycznej będącej podatnikiem);
-podania aktualnego adresu zamieszkania w składanej deklaracji lub innym dokumencie związanym z obowiązkiem podatkowym.
ZAP-3- wypełniony i podpisany formularz aktualizacyjny należy złożyć do naczelnika urzędu skarbowego. Można to zrobić osobiście w us albo przekazać go za pośrednictwem placówki pocztowej lub online (po opatrzeniu zgłoszenia aktualizacyjnego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufany, w przypadku przesyłania zgłoszenia przez portal podatkowy.
Jeżeli zeznanie podatkowe składa się w formie papierowej i istnieje konieczność wskazania danych objętych ZAP-3, to należyj złożyć ZAP-3 wraz z zeznaniem podatkowym. Co więcej, od 1 stycznia 2019 r., dane lub numer rachunku do zwrotu nadpłaty można zgłosić również bezpośrednio w zeznaniu podatkowym.
Ważne! Ta forma aktualizacji danych dotyczy osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.
Formularze, w tym ZAP-3:
https://www.podatki.gov.pl/abc-podatkow/formularze-do-druku
- ZUS
Dane w dokumentach ubezpieczeniowych przekazywane do ZUS, muszą być poprawne i aktualne. Jeśli więc zmianie ulegnie adres zamieszkania należy poinformować o tym ZUS w ciągu 7 dni, odkąd powstała zmiana.
W przypadku gdy chcemy zgłosić zmianę lub korektę danych członka rodziny osoby ubezpieczonej należy skorzystać z formularzu ZUS ZCNA . W tym celu najpierw należy wyrejestrować członka rodziny, a następnie zgłosić go ponownie z aktualnymi lub poprawnymi danymi.
Przez pojęcie członka rodziny należy rozumieć osoby, niepodlegające ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu:
- Dziecko własne, dziecko męża lub żony, dziecko przysposobione, wnuk albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole lub zakładzie kształcenia nauczycieli lub odbywa kształcenie w uczelni lub szkole doktorskiej – do skończenia 26 lat, natomiast jeżeli dziecko posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku.
- małżonka,
- wstępnych (np. rodziców, dziadków itp.), którzy pozostają z osobą ubezpieczoną we wspólnym gospodarstwie domowym.
Dokument należy dostarczyć do ZUS w formie elektronicznej bądź papierowej. Dokument w formie elektronicznej należy dostarczyć poprzez: program Płatnik lub aplikację e-Płatnik na Platformie Usług Elektronicznych (PUE). Zaś dokumenty w formie papierowej należy dostarczyć bezpośrednio do placówki ZUS lub urzędomacie albo za pośrednictwem poczty.
Uwaga! W przypadku pracownika to pracodawca ma obowiązek zgłosić do ZUS wszelkie zmiany związane z danymi pracownika, które zostały mu zgłoszone.
- ZUS-emeryt/rencista
W przypadku zamiany miejsca zamieszkania emeryt/rencista ma obowiązek powiadomić o tym ZUS wypełniając odpowiedni formularz EZP zgodnie z instrukcją zamieszczoną na druku.
Link do formularzy: https://www.zus.pl/wzory-formularzy/emerytury-renty/zmiana-danych-emeryta/rencisty
Dokumenty do ZUS należy dostarczyć: w formie elektronicznej (za pomocą programu Płatnik lub aplikacji e-Płatnik na Platformie Usług Elektronicznych) bądź w formie papierowej (bezpośrednio do placówki ZUS lub urzędomacie albo za pośrednictwem poczty).