W bieżącym roku mija 76. rocznica wybuchu II wojny światowej. 1 września 1939 r. hitlerowskie Niemcy, bez formalnego wypowiedzenia wojny, zaatakowały Państwo Polskie z trzech stron: od zachodu, z północy i południa.

Największy konflikt zbrojny w dziejach ludzkości rozpoczął się atakiem niemieckich bombowców na most w Tczewie. Kilka minut później zbombardowano miasteczko Wieluń. Za symboliczny początek walk uznawane jest jednak ostrzelanie przez pancernik Schlezwig-Holstein polskiej składnicy wojskowej na Westerplatte.

Pomimo ogromnej przewagi militarnej przeciwnika Polska jako pierwsza przeciwstawiła się totalitaryzmowi III Rzeszy Niemieckiej. W odpowiedzi na atak Prezydent Ignacy Mościcki wydał dekret, w którym wezwał naród polski do obrony przed najeźdźcą. Rozpoczęła się obrona terytorium Rzeczypospolitej zwana kampanią wrześniową. W obliczu olbrzymiej dysproporcji sił, Polacy wykazali się wielkim bohaterstwem i walecznością.

Punktem przełomowym tej kampanii okazał się zdradziecki atak Związku Radzieckiego. 17 września 1939 r. Armia Czerwona wkroczyła na tereny Rzeczypospolitej.

Agresja niemiecka i sowiecka na Polskę była bezpośrednim następstwem ustaleń podpisanego 23 sierpnia 1939 r. tajnego protokołu dodatkowego do paktu Ribbentrop-Mołotow. Zakładał on podział Europy na niemiecką i radziecką strefę wpływów, których granica miała przechodzić przez terytorium Rzeczypospolitej.

Za wywołanie II wojny światowej, która pochłonęła ponad 70 milionów ofiar, spowodowała niewyobrażalne straty materialne i dramatyczne zmiany geopolityczne na mapie świata, w równej mierze odpowiedzialne są Niemcy i Związek Radziecki.

W dniu tym - 1 września pochylmy się nad wszystkimi, którzy zginęli w walce z niemieckim i sowieckim okupantem na różnych frontach, w oddziałach zbrojnych Polskiego Podziemia; nad tymi, którzy umierali w niemieckich obozach koncentracyjnych; nad cywilnymi ofiarami pacyfikacji polskich miast i wsi.

Wspomnijmy wszystkich, którzy spoczywają w mogiłach na ziemi bodzentyńskiej: na cmentarzach we Wzdole Rządowym i w Bodzentynie. Zatrzymajmy się przy tablicy ofiar mieszkańców Bodzentyna zamordowanych 1 czerwca 1943 r., przy pomnikach i mogiłach w Dąbrowie Górnej i Dolnej, Psarach Podlesiu, Woli Szczygiełkowej, Wilkowie, na Wykusie i innych miejscach pamięci, na cmentarzu żydowskim w Bodzentynie, przypominającym o roli tej społeczności w życiu miasta, jej gehennie i zagładzie w niemieckim obozie w Treblince.

Cześć Ich pamięci !

Mgr inż. Dariusz Skiba
Burmistrz Miasta i Gminy Bodzentyn

Dr hab. prof. UJK Urszula Oettingen
Przewodnicząca 
Społecznej Rady Kultury Miasta i Gminy Bodzentyn