W dniu 5 grudnia 1867 r. w Zułowie na Wileńszczyźnie urodził się Józef Piłsudski. Ochrzczony został w kościele św. Kazimierza w pobliskiej Powiewiórce.W 1874 r. siedzibę Piłsudskich Zułów dotknął straszliwy pożar. Spalił się dwór i zabudowania. Zachowała się tylko jedna oficyna. Piłsudscy przez rok w niej mieszkali, a później przenieśli się do Wilna.
Do tego miasta Piłsudski wracał z wielkim sentymentem w różnych okresach swojego życia. Mówił: Miasto mego dzieciństwa, kocham je i tęskniłem doń latami całymi; Miłe miasto z tylu przeżyciami. Miasto – symbol naszej wielkiej kultury i państwa ongiś potęgi: dynastii Jagiellonów co nad wieżyczkami Krakowa i wieżami Wilna potężną dłonią panowała.
Po śmierci Marszałka, na terenie Zułowa utworzono park – rezerwat pamięci, gdzie w 1937 r. Prezydent Rzeczypospolitej Ignacy Mościcki i Aleksandra Piłsudska zasadzili „dąb pamięci”. Dąb ten rośnie po dziś dzień. W pobliżu dębu w roku 2005 Związek Polaków na Litwie ufundował granitową tablicę z sentencją: „Dał Polsce wolność, granice, moc i szacunek”.
Podczas swojego życia Piłsudski przebywał w wielu miejscowościach. Również Bodzentyn i okolice są związane z tą wielką postacią naszej historii. Świadczą o tym znaki materialne – miejsca pamięci i udział mieszkańców w uroczystościach patriotycznych.
W 1988 r. z inicjatywy Antoniego Wacińskiego prezesa Towarzystwa Przyjaciół Bodzentyna odsłonięto w Bodzentynie tablicę upamiętniającą pobyt Józefa Piłsudskiego w tym mieście, w latach I wojny światowej, 30 i 31 października 1914 r.
W 2017 r. w nawiązaniu do nadania Józefowi Piłsudskiemu w 1935 r. tytułu Honorowego Obywatela Gminy Bodzentyn Rada Miejska Bodzentyna rozszerzyła ten akt na Miasto. Mówi o tym tablica umieszczona w budynku Urzędu Miasta i Gminy Bodzentyn.
W dniu 5 października 2018 r. odbył się I Marsz Szlakiem Józefa Piłsudskiego w Górach Świętokrzyskich. Podczas marszu odsłonięto tablicę upamiętniającą pobyt Józefa Piłsudskiego w Świętej Katarzynie 31 października 1914 r. W roku 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepodległości osobę Piłsudskiego upamiętniono poprzez zasadzenie „dębów pamięci” m.in. w Bodzentynie, Leśnej, Siekiernie-Podmieściu.
Urszula Oettingen
Fot. Urszula i Mirosław Oettingen
